Ο δάκος της ελιάς την άνοιξη: Πώς να τον αντιμετωπίσετε προληπτικά

Ο δάκος της ελιάς (Bactrocera oleae) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εχθρούς των ελαιοκαλλιεργειών, καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρές απώλειες στην παραγωγή και την ποιότητα του ελαιολάδου. Η άνοιξη είναι η περίοδος όπου η τελευταία γενιά του δάκου που ξεχειμώνιασε αρχίζει να δραστηριοποιείται, δημιουργώντας τις βάσεις για τις επερχόμενες καλοκαιρινές επιδρομές.

Πώς ξεχειμωνιάζει ο δάκος και γιατί επανεμφανίζεται την άνοιξη

• Η τελευταία γενιά εμφανίζεται συνήθως μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου.
• Ξεχειμωνιάζει σε τρεις πιθανές μορφές:
  1. Ενήλικο, το οποίο επιβιώνει σε προστατευμένα μέρη.
  2. Νύμφη στο έδαφος.
  3. Προνύμφη μέσα σε ελιές που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν ασυλλόγιστες επάνω στο δέντρο.

Ο ήπιος χειμώνας που συχνά χαρακτηρίζει το μεσογειακό κλίμα βοηθά τον δάκο να επιβιώσει και, με την άνοδο της θερμοκρασίας, αρχίζει να πετάει γύρω από τα ελαιόδεντρα.

Οι ανοιξιάτικες γενιές του δάκου

Ως έκτοθερμο έντομο, ο δάκος προσαρμόζει τη θερμοκρασία του σώματός του στο περιβάλλον, γεγονός που του δίνει πλεονέκτημα να επιβιώνει στις συνεχείς θερμοκρασιακές διακυμάνσεις της άνοιξης και των αρχών του καλοκαιριού.

• Εάν οι καιρικές συνθήκες ευνοούν (αρκετά ζεστός καιρός), μπορεί να υπάρξει μία ή δύο ανοιξιάτικες γενιές πριν από το καλοκαίρι.
• Η σοβαρότητα των προσβολών που θα ξεκινήσουν από τον Ιούλιο, όταν οι ελιές βρίσκονται στο στάδιο της διόγκωσης, εξαρτάται:
  • Από τον πληθυσμό που διαχειμάζει.
  • Από τον αριθμό των ανοιξιάτικων προσβολών που σημειώνονται.

Προληπτικές ενέργειες την άνοιξη

Απομάκρυνση περισσευούμενων καρπών

• Κατά το κλάδεμα, αφαιρέστε όλες τις ελιές που έχουν παραμείνει στα κλαδιά.
• Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται ο αριθμός των εστιών όπου ο δάκος μπορεί να γεννήσει αυγά.

Παγίδες προσέλκυσης

• Οι παγίδες δελεασμού (με διάρκεια περίπου 180 ημέρες) είναι καλό να τοποθετούνται από τον Απρίλιο.
• Κρεμάστε τις στο μέσο του ύψους του θόλου (περίπου 1,5 μέτρο από το έδαφος).
• Οι παγίδες συνδυάζουν ελκυστικές ουσίες και εντομοκτόνο, παγιδεύοντας τα ενήλικα άτομα του δάκου.

Χρήση εντομοκτόνων σκευασμάτων

Acetamiprid

• Δρα τοξικά προς τα ενήλικα και τα αυγά, ενώ περιορισμένη είναι η δράση του στις προνύμφες.
• Προκαλεί μυϊκή παράλυση και θάνατο μέσω κατάποσης και επαφής.
• Διάρκεια δράσης: 10 – 13 ημέρες, με μέγιστο δύο εφαρμογές ανά έτος.

Σημείωση: Η σωστή και λελογισμένη χρήση του εντομοκτόνου είναι απαραίτητη για την αποφυγή ανθεκτικότητας και την προστασία του περιβάλλοντος.

Η σημασία της έγκαιρης πρόληψης

• Η αντιμετώπιση του δάκου πρέπει να εστιάζει κυρίως στην πρόληψη.
• Κατά την εμφάνιση των πρώτων τσιμπημάτων ωοτοκίας (περίπου 2% ενεργής προσβολής), συνίσταται μία φυτοϋγειονομική παρέμβαση για τον περιορισμό του ενήλικου πληθυσμού.
• Πρωτεϊνούχα δολώματα με ουσίες όπως το Spinosad, το Cyantraniliprole, το Deltamethrin, το Acetamiprid ή το Lambda Cyhalothrin δρουν ελκυστικά και παράλληλα καταστρέφουν τα ενήλικα έντομα.

Επιπλέον φυσικές και βιολογικές προληπτικές μέθοδοι

Σκόνες πετρωμάτων

• Μπεντονίτης, καολίνης, ζεόλιθος:
  • Δημιουργούν ένα προστατευτικό φιλμ στην επιφάνεια των ελιών.
  • Αλλάζουν το χρώμα του καρπού σε υπόλευκο, μπερδεύοντας έτσι τον δάκο που δυσκολεύεται να αναγνωρίσει το σωστό σημείο ωοτοκίας.

Προϊόντα χαλκού

• Ο χαλκός δεν δρα απευθείας σε ενήλικα ή προνύμφες, αλλά περιορίζει τα βακτήρια στην επιδερμίδα των ελιών, τα οποία προσελκύουν τον δάκο.
• Αρνητική επίδραση του χαλκού παρατηρείται και στη μικροχλωρίδα του εντέρου του δάκου, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει θνησιμότητα στα πρώτα προνυμφικά στάδια.

Η έγκαιρη προληπτική αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς την άνοιξη είναι καθοριστική για τη μείωση των θερινών και φθινοπωρινών προσβολών. Με στοχευμένες πρακτικές όπως η αφαίρεση υπολειμμάτων ελιάς, η τοποθέτηση παγίδων και η εφαρμογή φυτοπροστατευτικών μέτρων, εξασφαλίζουμε έναν υγιή ελαιώνα και ποιοτική παραγωγή ελαιολάδου.

Θέλετε περισσότερες συμβουλές και εξειδικευμένες λύσεις για τη φυτοπροστασία και τη βελτίωση του ελαιώνα σας; Επισκεφτείτε το e-Agrotis.gr και βρείτε όλα όσα χρειάζεστε για μια επιτυχημένη καλλιέργεια!

Πηγή OlivoNews, GIORNALE DI OLIVICOLTURA E PENSIERO CIRCOLARE