Η καθιέρωση ελάχιστων τιμών στη γεωργία και την κτηνοτροφία αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο μέτρο για τη βελτίωση των εισοδημάτων των αγροτών. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Δημοσίων Πολιτικών (IPP) στη Γαλλία, η εφαρμογή ελάχιστων τιμών μπορεί να ενισχύσει τους παραγωγούς σε τομείς όπου αντιμετωπίζουν μονοψωνική ισχύ, δηλαδή όταν λίγοι αγοραστές επιβάλλουν χαμηλές τιμές.
Τι είναι η μονοψωνία;
Η μονοψωνία εμφανίζεται όταν υπάρχει ένας ή λίγοι αγοραστές για ένα προϊόν, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επιβάλλουν χαμηλότερες τιμές στους παραγωγούς. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται κυρίως στην κτηνοτροφία και στην παραγωγή λαχανικών, όπου οι αγρότες έχουν περιορισμένη διαπραγματευτική δύναμη.
Παράδειγμα από τον τομέα του γάλακτος
Η μελέτη επικεντρώνεται στην αγορά νωπού γάλακτος χωρίς βιολογική πιστοποίηση ή ονομασία προέλευσης. Μεταξύ 2003 και 2018, οι Γάλλοι βιομήχανοι αγόραζαν γάλα σε τιμές κατά 16% χαμηλότερες, αυξάνοντας τα κέρδη τους εις βάρος των παραγωγών. Αυτή η ανισορροπία ήταν εντονότερη σε περιοχές με υψηλή βιομηχανική συγκέντρωση, όπου οι αγρότες είχαν ακόμη λιγότερες επιλογές.
Οφέλη και προκλήσεις της ελάχιστης τιμής
Η θέσπιση ελάχιστων τιμών, προσαρμοσμένων στις διεθνείς αγορές και στο κόστος παραγωγής, θα μπορούσε να αυξήσει τα εισοδήματα των αγροτών χωρίς απαραίτητα να επιβαρύνει τους καταναλωτές. Αυτό θα επιτυγχανόταν μέσω της μείωσης των περιθωρίων κέρδους των βιομηχανιών κατά την αγορά πρώτων υλών.
Ωστόσο, υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι:
- Βραχυπρόθεσμα: Η σταθεροποίηση ευάλωτων τομέων μπορεί να είναι θετική, αλλά απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση.
- Μακροπρόθεσμα: Υπάρχει ο κίνδυνος περαιτέρω βιομηχανικής συγκέντρωσης, περιορίζοντας τον ανταγωνισμό και δημιουργώντας αβεβαιότητα στις τιμές για τους καταναλωτές.
Συμπληρωματικές πολιτικές στήριξης
Η μελέτη υπογραμμίζει ότι οι ελάχιστες τιμές από μόνες τους δεν επαρκούν για την προστασία των αγροτών από τον διεθνή ανταγωνισμό και τις διακυμάνσεις της αγοράς. Προτείνεται η συνδυαστική εφαρμογή με άλλες πολιτικές, όπως:
- Επιδοτήσεις: Μείωση του κόστους παραγωγής μέσω κρατικής ενίσχυσης.
- Εμπορικές πολιτικές: Διασφάλιση δίκαιου ανταγωνισμού με ξένους παραγωγούς.
- Γεωργικά συστήματα ασφάλισης: Προστασία από κλιματικούς και οικονομικούς κινδύνους.
Η συνδυασμένη εφαρμογή αυτών των μέτρων θα εξασφαλίσει ότι η οικονομική στήριξη φτάνει στους αγρότες, χωρίς να απορροφάται από μεσάζοντες στην αλυσίδα αξίας.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες άρθρο στο e-Agrotis.gr
