Οδικός χάρτης για την επόμενη δεκαετία χαράσσεται στον πρωτογενή τομέα, καθώς αποκαλύπτονται οι βασικοί άξονες της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για την περίοδο 2028-2034.
Οι διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν το 2026 θα κρίνουν πολλά, ωστόσο το προσχέδιο του Κανονισμού φέρνει ανατροπές: από το «ψαλίδι» στη βασική ενίσχυση και τον αποκλεισμό των συνταξιούχων, μέχρι τα αυξημένα ποσοστά για επενδύσεις και Νέους Αγρότες.
Το Agronews αποκωδικοποίησε τις 16 παρεμβάσεις και παρουσιάζουμε τα 10 σημεία-κλειδιά που πρέπει να γνωρίζει κάθε παραγωγός.
1. Ο Προϋπολογισμός και το «κενό»
Για την 7ετία 2028-2034, στην Ελλάδα αντιστοιχούν 14,63 δισ. ευρώ (περίπου 2,09 δισ. ετησίως).
- Το πρόβλημα: Σήμερα, τα 2,1 δισ. καλύπτουν μόνο τις άμεσες ενισχύσεις.
- Η λύση: Για να παραμείνουν οι επιδοτήσεις στα σημερινά επίπεδα, η χώρα μας θα πρέπει να βάζει από τον εθνικό προϋπολογισμό περίπου 700 εκατ. ευρώ ετησίως.
2. Το νέο «Τσεκ» (Φθίνουσα Εισοδηματική Στήριξη)
Η «Βασική Ενίσχυση» όπως την ξέρουμε καταργείται και αντικαθίσταται από τη «φθίνουσα εισοδηματική στήριξη».
- Ενσωματώνει τη βασική, την αναδιανεμητική και το πριμ νεαρών αγροτών.
- Μείωση: Ο μέσος όρος ενίσχυσης υποχρεωτικά θα κυμαίνεται στα 13-24 ευρώ/στρέμμα. Σήμερα ο μέσος όρος είναι στα 26,7 ευρώ. Άρα, έρχεται μείωση τουλάχιστον 2,7 ευρώ/στρέμμα.
- Δικαιώματα: Οδεύουμε προς κατάργηση των ιστορικών δικαιωμάτων, με την επιδότηση να πηγαίνει μόνο στην επιλέξιμη έκταση.
3. «Βόμβα» για τους Συνταξιούχους
Ίσως η πιο σοβαρή αλλαγή. Το σχέδιο προβλέπει ότι το αργότερο έως το 2032, όσοι λαμβάνουν σύνταξη γήρατος δεν θα λαμβάνουν πλέον τη βασική ενίσχυση (τσεκ).
- Σημείωση: Θα μπορούν να λαμβάνουν κανονικά συνδεδεμένες ενισχύσεις και να συμμετέχουν σε προγράμματα.
4. Νέοι Αγρότες & Επενδύσεις: Τα καλά νέα
Εδώ η ΕΕ δίνει ισχυρά κίνητρα για ανανέωση:
- Πριμ Πρώτης Εγκατάστασης: Μπορεί να φτάσει έως και τα 300.000 ευρώ.
- Ποσοστά Ενίσχυσης: Για επενδύσεις (Σχέδια Βελτίωσης), η επιδότηση φτάνει το 75% για τους αγρότες και το 85% για τους Νέους Αγρότες (αύξηση 5% και 15% αντίστοιχα).
5. Μικροκαλλιεργητές: Εφάπαξ ποσό
Ενεργοποιείται υποχρεωτικό καθεστώς για μικροκαλλιεργητές.
- Αντικαθιστά το τσεκ, την εξισωτική και τις συνδεδεμένες.
- Προβλέπει εφάπαξ ποσό 3.000 – 5.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση.
- Μπορεί να συνδυαστεί με Βιολογικά και Ειδική Βάμβακος.
6. Τέλος τα Οικολογικά Σχήματα
Το πολύπλοκο σύστημα των Οικολογικών Σχημάτων (Eco-schemes) καταργείται. Επιστρέφουμε αποκλειστικά σε Αγροπεριβαλλοντικές ενισχύσεις (όπως τα Βιολογικά) με ετήσιες ή πολυετείς δεσμεύσεις.
7. Βαμβάκι & Συνδεδεμένες
- Βαμβάκι: Διατηρείται το καθεστώς, αλλά με έναν νέο μηχανισμό «ασφαλείας». Αν μειώνονται τα καλλιεργούμενα στρέμματα (κάτω από 2,5 εκατ.), θα αυξάνεται ποσοστιαία η επιδότηση ανά στρέμμα (μέγιστη προσαύξηση 25%).
- Συνδεδεμένες: Ελευθερία στα κράτη-μέλη να ενισχύσουν κλάδους. Πιθανή ένταξη της μελισσοκομίας.
8. Ετεροεπαγγελματίες
Για πρώτη φορά, δίνεται η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να επιλέξουν αν θα δίνουν επιδοτήσεις σε όλους ή αν θα αποκλείσουν τους ετεροεπαγγελματίες, ενισχύοντας μόνο τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
9. Διατήρηση των 3 Ζωνών (Περιφερειοποίηση)
Η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα να κρατήσει τις τρεις αγρονομικές περιφέρειες (Αροτραία, Δενδρώδη, Βοσκοτόπια) και να μην προχωρήσει σε ένα ενιαίο ποσό ανά στρέμμα για όλους (flat rate).
- Προϋπόθεση: Να αποδείξει πως η στήριξη είναι αναλογική με το ΑΕΠ που προσφέρει η κάθε αγρονομική περιφέρεια.
10. Προσαυξήσεις στο Τσεκ (Top-ups)
Τα κράτη-μέλη υποχρεούνται να προβλέψουν κατηγορίες αγροτών όπου η βασική ενίσχυση θα λαμβάνει «καπέλο» (προσαύξηση).
- Υποχρεωτική είναι η προσαύξηση για τους νεαρούς αγρότες.
- Προαιρετικά, το κράτος μπορεί να δώσει προσαύξηση (εφάπαξ ή ανά στρέμμα) σε μικρούς παραγωγούς, ορεινές περιοχές κ.λπ.
ΠΗΓΗ: agronews.gr
Μείνετε Πάντα Ενημερωμένοι!
Οι αλλαγές στην ΚΑΠ καθορίζουν το μέλλον της εκμετάλλευσής σας. Εξασφαλίστε ότι λαμβάνετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις, τις αναλύσεις και τους οδηγούς που σας αφορούν.
Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερες ειδήσεις και αναλύσεις στο e-Agrotis.gr
