Πολύ μεγαλύτερες οι φετινές προσβολές στη Θράκη – Σοβαρό πρόβλημα στο 70% των βαμβακολλιεργειών της Ροδόπης. Ανεβασμένα τα γεωργικά κόστη – Αναλυτικά η εικόνα στα παραγωγικά κέντρα. Οι πλάστιγγες και οι τιμές θα κρίνουν τη μελλοντική πορεία του προϊόντος.
Στην τελική ευθεία της ολοκλήρωσης των καλλιεργητικών φροντίδων στο βαμβάκι βρίσκονται οι παραγωγοί της χώρας. Ωστόσο, ο κύκλος της καλλιέργειας κλείνει με δυσκολίες, οι οποίες έχουν αυξήσει το κόστος παραγωγής. Μεγάλο ρόλο σε αυτή την εικόνα έχουν παίξει τα αποθέματα του νερού, καθώς ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των βαμβακοκαλλιεργητών δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την άρδευση, με τα αποτελέσματα να αναμένεται να αποτυπωθούν στη συγκομιδή.
Κυρίαρχο ζήτημα αυτή την περίοδο είναι η παρουσία των εντόμων και ιδιαίτερα του πράσινου σκουληκιού. Ανάλογα με τις κατά τόπους εδαφοκλιματολογικές συνθήκες και παρεμβάσεις από πλευράς αγροτών, βλέπουμε ότι έχουν προκύψει και οι ανάλογες θετικές ή αρνητικές εξελίξεις. Μεγάλος είναι ο «βραχνάς» για αγρότες σε περιοχές της Ροδόπης, του Νότιου Έβρου και της Ξάνθης, οι οποίοι βλέπουν τον συγκεκριμένο εχθρό να προελαύνει στις βαμβακοκαλλιέργειες, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές.
Βέβαια, το τελικό ζητούμενο για την τρέχουσα συλλεκτική περίοδο, η οποία θα ξεκινήσει στα μέσα Σεπτεμβρίου, δεν είναι άλλο από το θέμα των τιμών. Από αυτές θα εξαρτηθεί η καλλιέργεια του βαμβακιού για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ: Μετ’ εμποδίων το κλείσιμο της αρδευτικής περιόδου
Για μια πρώιμη χρόνια κάνει λόγο ο Δημήτρης Μητσόπουλος, παραγωγός από την Ελάτεια Λοκρίδας. Όπως υποστηρίζει, πολλοί παραγωγοί ξεπέρασαν τους τρεις με τέσσερις ψεκασμούς, ώστε να ελέγξουν την παρουσία του πράσινου σκουληκιού στις καλλιέργειές τους. Αναφερόμενος στο θέμα του νερού, υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση της άρδευσης έγινε υπό οριακές συνθήκες για πολλούς παραγωγούς. «Ακόμα και στην κοιλάδα του Σπερχειού ποταμού, που από αυτόν αρδεύονται και οι ορυζώνες, υπήρξαν προβλήματα σε πολλές καλλιέργειες». Κλείνοντας, δηλώνει ότι η συλλογή του βαμβακιού στην περιοχή του θα ξεκινήσει μετά τις 10 Σεπτεμβρίου.
Δύσκολη χαρακτηρίζει την καλλιεργητική περίοδο στην περιοχή της Κωπαΐδας ο Θανάσης Βελέντζας, βαμβακοπαραγωγός από τον Διόνυσο. Εμφανώς προβληματισμένος για το μέλλον της καλλιέργειας, ο ίδιος κάνει λόγο για μία «χαμένη υπόθεση». Προσθέτει, όμως, ότι «επειδή είμαστε ταυτισμένοι με αυτή την παραγωγή και για την τιμή των όπλων, είναι λίγο δύσκολο να την αφήσουμε. Η εικόνα που παρουσιάζουν τα φυτά μας δεν είναι και η καλύτερη. Ανάλογα με την περιοχή και τη διαχείριση του νερού, θα έχουμε και τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Το εισόδημά μας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την τιμή του προϊόντος».
Αξιολογώντας την πορεία της καλλιέργειες και ενόψει της επόμενης περιόδου, ο ίδιος υποστηρίζει ότι, με βάση τις αρδευτικές υποδομές στην Κωπαΐδα, σε συνδυασμό τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούν τα τελευταία χρόνια, είναι δύσκολο για το σύνολο των παραγωγών να προβούν σε προγραμματισμό των καλλιεργειών τους. «Άμεσα θα πρέπει να ληφθούν μέτρα και να προχωρήσουν τα έργα εκσυγχρονισμού της Κωπαΐδας. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε τις ίδιες αρδευτικές υποδομές από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα», τονίζει ο κ. Βελέντζας.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Οι βροχές που… δεν ήρθαν, αύξησαν την ανησυχία των βαμβακοπαραγωγών
Μάταια είχαν στραμμένα τα βλέμματα στον ουρανό οι Θεσσαλοί αγρότες, προσευχόμενοι να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις των μετεωρολόγων για βροχοπτώσεις στα μέσα της εβδομάδας, καθώς το νερό που έπεσε ήταν ελάχιστο, συνεχίζοντας την παρατεταμένη περίοδο της ανομβρίας που κυριάρχησε το φετινό καλοκαίρι.
Από την άλλη, οι αγρότες δηλώνουν πως «μετά τον Daniel, κάθε φορά που μαυρίζει ο ουρανός, μαυρίζει και η ψυχή μας. Μετά τον καύσωνα διαρκείας που έχουμε περάσει, προφανώς και έχουμε ανάγκη τη βροχή, αλλά όχι τις καταιγίδες ή τις χαλαζοπτώσεις που σημειώθηκαν σε άλλες περιοχές». Να σημειωθεί ότι στις 20 Αυγούστου ολοκληρώθηκε η παροχέτευση νερού από τη λίμνη Πλαστήρα προς τον θεσσαλικό κάμπο, στην εκπνοή της αρδευτικής περιόδου, η οποία υπήρξε μεν προβληματική, όχι όμως καταστροφική για τους Θεσσαλούς αγρότες. Ουσιαστικά, εφεξής, μόνο οι βαμβακοπαραγωγοί θα χρειαστούν νερό για πότισμα, λόγω όψιμης καλλιέργειας, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου έγιναν διπλοσπορές ή τριπλοσπορές. Όποια ποσότητα νερού έρθει από τον ουρανό, θα είναι καλoδεχούμενη.
Η φετινή αρδευτική περίοδος υπήρξε δύσκολη για τους παραγωγούς λόγω του παρατεταμένου καύσωνα και των υψηλών θερμοκρασιών. Από τις 8 Ιουνίου μέχρι και το περασμένο Σάββατο, η θερμοκρασία υπερέβαινε μόνιμα τους 37 βαθμούς Κελσίου, ενώ έπεσε συνολικά μόλις ένα χιλιοστό νερού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση για πότισμα, ενώ αρχές Αυγούστου παρατηρήθηκαν και φαινόμενα πανικού, που οδήγησαν σε μη ορθολογική χρήση του διαθέσιμου νερού, ιδιαίτερα στον Νομό Καρδίτσας. Έτσι, στον Νομό Λάρισας χρειάστηκε να εφαρμοστεί πρόγραμμα εναλλάξ ποτίσματος (μέρα παρά μέρα) για να μην έχουν πρόβλημα οι καλλιέργειες και ιδιαίτερα το βαμβάκι.
Θ. Μαρκινός: «Περιορισμός της άσκοπης σπατάλης μέσω της τεχνολογίας»
Ικανοποιημένος ως προς τη φετινή διαχείριση των υδάτων εμφανίζεται ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Ταυρωπού (και υπεύθυνος της διαχείρισης των νερών της λίμνης Πλαστήρα), Θανάσης Μαρκινός: «Όλα τελικά πήγαν κατ’ ευχήν, παρά τα μικροπροβλήματα που παρουσιάστηκαν. Επειδή, όμως, η κλιματική κρίση είναι εδώ και το φαινόμενο της λειψυδρίας ήρθε για να μείνει, θα πρέπει να τρέξουν γρήγορα τα έργα αποταμίευσης νερού, όπως και οι συνάδελφοι αγρότες να εξοικειωθούν με την τεχνολογία, περιορίζοντας την άσκοπη σπατάλη νερού».
Ο ίδιος συνοψίζει, λέγοντας ότι «φέτος, είχαμε ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών και έναν άνυδρο Αύγουστο. Υπήρξαν κάποια μικροπροβλήματα, τα οποία αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία στην πορεία. Οφείλω να παραδεχτώ ότι δεν περιμέναμε, όταν προγραμματίζαμε τη φετινή αρδευτική περίοδο, τόσο αυξημένα στρέμματα σε βαμβάκι, εξέλιξη που αύξησε και τη ζήτηση σε νερό. Ιδιαίτερα στον Νομό Καρδίτσας, τα στρέμματα με βαμβάκι ήταν πολύ περισσότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις».
Και συμπληρώνει: «Να σημειωθεί ότι η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα δεν υποχώρησε ποτέ κάτω από το οικολογικό όριο των 7,84 μέτρων. Καταφέραμε και είχαμε τη στάθμη ενάμιση μέτρο πάνω. Μας δυσκόλεψε πολύ ο παρατεταμένος καύσωνας. Είχαμε υψηλή εξατμισοδιαπνοή το βράδυ, με αποτέλεσμα την αυξημένη ζήτηση σε νερό όλη την ημέρα».
Όσον αφορά στον ΤΟΕΒ Ταυρωπού, ο κ. Μαρκινός αναφέρει: «Αρδεύσαμε κανονικά τα 115.000 στρέμματα της δικαιοδοσίας μας, κάνοντας χρήση των νέων τεχνολογιών. Έτσι, αντιμετωπίσαμε προβλήματα που μας δημιούργησε το ανοικτό δίκτυο με απώλειες νερού. Ουσιαστικά, δεν κάναμε χρήση των αποστραγγιστικών δικτύων που συγκεντρώνουν τα νερά του χειμώνα, αλλά του ξεχωριστού αρδευτικού δικτύου».
Και προσθέτει: «Περιμένουμε με αγωνία την ανάδειξη του αναδόχου από τον διαγωνισμό που έγινε –και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Ύδωρ 2.0– για την κατασκευή κλειστού δικτύου, το οποίο και θα μειώσει σημαντικά τις απώλειες παροχέτευσης του νερού. Το έργο είναι ενταγμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης. Η υποχρέωση του αναδόχου είναι να παραδώσει το 30% της εργολαβίας σε 1,5 χρόνο και το υπόλοιπο 70% σε 2,5 χρόνια. Με τους έξυπνους μετρητές που θα τοποθετήσουμε σε κάθε υδροληψία, θα έχουμε μια πραγματική διαχείριση του νερού και έναν ουσιαστικό έλεγχο της κατάστασης».
Α. Παπακωνσταντίνου: «Διπλασιάστηκαν τα έξοδά μας»
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Οργάνωσης Bαμβακοπαραγωγών Φαρσάλων «Cotton Farsala», Αποστόλης Παπακωνσταντίνου, εμφανίζεται προβληματισμένος σχετικά με τη βιωσιμότητα της βαμβακοκαλλιέργειας: «Φέτος, τα έξοδά μας διπλασιάστηκαν. Λόγω της λειψυδρίας, τα ποτίσματα αυξήθηκαν, αντίστοιχα και οι ψεκασμοί για την αντιμετώπιση του ρόδινου σκουληκιού. Όλα αυτά απαιτούσαν χρήματα, ενώ αντιμετωπίζουμε έλλειψη ρευστότητας».
Όπως λέει ο ίδιος, «ακόμη αναμένουμε τις αποζημιώσεις από την κρατική αρωγή για τον Daniel. Οι προμηθευτές μάς πιέζουν, η εμπορική τιμή του βαμβακιού εξακολουθεί να κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Αν συνεχιστούν αυτά τα δεδομένα, τότε αρκετά στρέμματα θα εγκαταλειφθούν».
ΘΡΑΚΗ: Βορά στις ορέξεις του σκουληκιού ο «λευκός χρυσός»
Ισχυρός εχθρός αποδεικνύεται το πράσινο σκουλήκι για τη φετινή καλλιεργητική περίοδο στη Θράκη, καθώς, παρά τους ψεκασμούς με τα κατάλληλα σκευάσματα, παραμένει «πολύ σκληρό για να πεθάνει». Η εκτιμώμενη μείωση αποδόσεων στις καλλιέργειες που έχουν χτυπηθεί από το πράσινο σκουλήκι υπερβαίνει το 50%, ενώ δεν αποκλείεται μέχρι το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου να φτάσει και το 80% σε μια εκμετάλλευση, ανάλογα πάντα με τη διαχείριση του εκάστοτε αγρότη. Μαζί με το πράσινο σκουλήκι, εμφανίστηκε από πέρυσι και το ρόδινο, που επίσης γεννά προβληματισμό και ανησυχία.
Έντονη είναι η παρουσία του πράσινου σκουληκιού σε πολλά βαμβακοχώραφα της Ροδόπης, προκαλώντας αναστάτωση στους παραγωγούς. Ο Κυριάκος Κρόκος, γεωπόνος και βαμβακοπαραγωγός από την Κομοτηνή, κάνει λόγο για ένα σημαντικό πρόβλημα στο 70% των καλλιεργούμενων εκτάσεων της Ροδόπης (σε σύνολο περίπου 180.000 στρεμμάτων στον νομό), όπου οι καταστροφές κυμαίνονται από 20% μέχρι και πάνω από 70%. Η κάθε περίπτωση θέλει διαφορετική αντιμετώπιση, όπως σημειώνει ο γεωπόνος Γιώργος Σκένδρος, αναφέροντας πως έχουμε και εμφάνιση ρόδινου σκουληκιού, που είναι ένας νέος εχθρός για την περιοχή. «Αποτελούν δυο ισχυρούς εχθρούς, ειδικά το πράσινο, που δυσκολεύουν ιδιαίτερα τον παραγωγό, αλλά και κοστίζουν στην καταπολέμηση», επισημαίνει.
«Η αιτιολογία της έξαρσης της εμφάνισης δεν είναι καθαρή», όπως λέει ο κ. Σκένδρος, ενώ ο ίδιος τονίζει ότι «από πέρυσι, η παρουσία και του ρόδινου στη Θράκη είναι εκτεταμένη». Παρατηρεί, επίσης, ότι στην περιοχή του Δήμου Ιάσμου οι προσβολές είναι έντονες, εξηγώντας ότι είναι όψιμη η καλλιέργεια και το πράσινο προτιμάει τα όψιμα, ήτοι τρυφερά χωράφια.
Σε 10.000 στρέμματα από το σύνολο των 80.000 στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης εντοπίζει το πρόβλημα από τις καταστροφές του πράσινου σκουληκιού ο Κώστας Αλεξανδρής, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης. «Τα πεδινά και εύρωστα χωράφια παρουσιάζουν μεγαλύτερα προβλήματα λόγω της μειωμένης κάλυψης του ψεκαστικού υγρού στο σύνολο των φυτών, με αποτέλεσμα να μην έχουμε σωστή καταπολέμηση», υπογραμμίζει.
Γενικά, όπου εμφανίζεται έντονα πληθυσμός πράσινου σκουληκιού στον Νότιο Έβρο, τα προβλήματα είναι σοβαρά, ωστόσο η εικόνα διαφέρει κατά τόπους. «Ακόμη και στο ίδιο χωράφι, η εικόνα από τα χτυπήματα είναι διαφορετική», σχολιάζει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κώστας Αλεξανδρής, υπογραμμίζοντας την πολύ μεγάλη ανθεκτικότητα του σκουληκιού στα φάρμακα.
Α. Καμαριανάκης: «Τα αποτελέσματα θα φανούν στη μειωμένη στρεμματική παραγωγή»
Πολύ μεγαλύτερες, συγκριτικά με άλλες χρονιές, είναι οι προσβολές από το πράσινο σκουλήκι, όπως μεταφέρει ο διευθυντής στη ΔΑΟΚ Ξάνθης, Ανδρέας Καμαριανάκης. Ο ίδιος σημειώνει πως τα αποτελέσματα θα αντικατοπτρισθούν στη μειωμένη στρεμματική παραγωγή. «Έγιναν ετεροχρονισμένες εφαρμογές, που δεν έπιασαν τη δεύτερη και την τρίτη γενιά σκουληκιού στο βαμβάκι», λέει ο ίδιος.
Όπως εξηγεί, οι λόγοι είναι πολλοί: «Η καλλιεργητική περίοδος συμπτύχθηκε και, λόγω των καιρικών συνθηκών, η σπορά ήταν σχετικά όψιμη. Οι υψηλές θερμοκρασίες πρωίμισαν γρήγορα τα φυτά και μείωσαν πάρα πολύ τον χρόνο μεταξύ των γενεών, οπότε εφόσον ξέφυγαν για λίγες μέρες τα ραντίσματα δεν μπόρεσε να καταπολεμηθεί πλήρως το πράσινο σκουλήκι. Σε περιπτώσεις πρώιμων σπορών, τα προβλήματα ήταν περισσότερο διαχειρίσιμα».
Όπου οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν το φύτρωμα κι έγιναν επανασπορές, ενδεχομένως χρησιμοποιήθηκαν και σπόροι όχι τόσο καλής ποιότητας τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. «Πέρυσι, δεν έγινε σποροπαραγωγή στα βαμβακοχώραφα της Ελλάδος λόγω του κακού καιρού, επομένως ο σπόρος δεν ήταν τόσο καλός ποιοτικά, γεγονός που συντέλεσε στο να γίνουν επανασπορές 2-3 φορές», λέει ο κ. Σκένδρος. Όπως υπογραμμίζει, οι πτήσεις εξελίσσονται από τις 25 Ιουλίου μέχρι και τις 20 Αυγούστου, οπότε η επίθεση θα πρέπει να βρίσκεται σε αποδρομή. Τονίζει, τέλος, ότι οι παραγωγοί πρέπει να επαγρυπνούν και να διακρίνουν την εμφάνιση του εχθρού, για να παρεμβαίνουν όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο
Περισσότεροι ψεκασμοί, καλύτερα αποτελέσματα στην Ορεστιάδα
Για έγκαιρη παρέμβαση των παραγωγών στη προστασία των βαμβακόφυτων κάνει λόγο ο Λάμπης Κουμπρίδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση». Όπως υποστηρίζει, «με την εμφάνιση των εντόμων και την ορθή καθοδήγηση των γεωτεχνικών, τα προβλήματα από το πράσινο σκουλήκι ήταν περιορισμένα, όμως το κόστος για τα φυτοφάρμακα ήταν ιδιαίτερα ανεβασμένο».
«Μετά τον καύσωνα διαρκείας που έχουμε περάσει, προφανώς και έχουμε ανάγκη τη βροχή, αλλά όχι τις καταιγίδες ή τις χαλαζοπτώσεις που σημειώθηκαν σε άλλες περιοχές», τονίζουν Θεσσαλοί παραγωγοι.
Πηγή ypaithros.gr
Μάθετε περισσότερα για τις προκλήσεις και τις τεχνολογίες που επηρεάζουν τις αγροτικές καλλιέργειες στο e-agrotis.gr και μείνετε ενημερωμένοι για τις εξελίξεις στον γεωργικό τομέα!
