Παραµένουν οι επιπλοκές στην αγορά λιπασµάτων στην Ευρώπη και τον κόσµο, µε τα στοιχεία να αποτυπώνουν µια υποχώρηση της κατανάλωσης τόσο λόγω των υψηλών τιµών, όσο -κυρίως- εξαιτίας της περιορισµένης διαθεσιµότητας.
Με φόντο τον επερχόµενο χειµώνα και το ενδεχόµενο η Ρωσία να κλείσει την κάνουλα εφοδιασµού της ΕΕ µε φυσικό αέριο, ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει οδηγίες στα κράτη µέλη ώστε να δώσουν προτεραιότητα στην εξασφάλιση ενέργειας σε βιοµηχανίες που σχετίζονται άµεσα µε την παραγωγή τροφίµων, σε µια κίνηση που προδίδει την αγωνία των Βρυξελλών για µεγαλύτερα εµπόδια στο πεδίο της αγροτικής παραγωγής.
Πρόσφατο δηµοσίευµα του Politico, επικαλείται δηλώσεις CEO της Yara,ο οποίος πριν από έναν µήνα περίπου ανέρε πως «είναι ξεκάθαρος ο κίνδυνος για έλλειµµα αζώτου και περαιτέρω ενίσχυση των τιµών, σε περίπτωση που η κατάσταση µε τη ροή φυσικού αερίου στην Ευρώπη περιπλεχθεί περαιτέρω». Στο ίδιο δηµοσίευµα, αναφέρεται ότι η Yara, παρέδωσε 22% λιγότερο λίπασµα κατά το δεύτερο τρίµηνο του έτους, κάτι που αποδίδεται στα ενεργειακά κόστη που έχουν τινάξει στον αέρα κάθε έννοια οικονοµικότητα στο πεδίο της βιοµηχανίας αλλά και της αγροτικής παραγωγής.
Προς το παρόν πάντως, οι τιµές για τις βασικές πρώτες ύλες που συµµετέχουν στην παραγωγή λιπασµάτων έχουν αποκλιµακωθεί από τα υψηλά επίπεδα που διαµορφώθηκαν την περασµένη άνοιξη, µε την τιµή της ποτάσας να εισέρχεται στον Αύγουστο σε τιµές λίγο κάτω από τα 600 δολάρια ο τόνος, όσο η ουρία υποχωρεί στα 600 δολάρια από τα 950 µε 1000 δολάρια ο τόνος που διαµόρφωνε πριν από µερικούς µήνες. Μικρή είναι και η υποχώρηση για το φώσφορο που υποχωρεί λίγο κάτω από τα 800 δολάρια ο τόνος.
Απειλείται η επισιτιστική επάρκεια
Όπως επισηµαίνεται, µια κρίση στο πεδίο των λιπασµάτων έρχεται σε παγκόσµια κλίµακα να απειλήσει την επισιτιστική επάρκεια σε έναν πλανήτη που ήδη δείχνει πεινασµένος. Το πρόβληµα είναι εντονότερο στις αναπτυσσόµενες γειτονιές του πλανήτη, όπου η αγροτική δραστηριότητα δυσκολεύεται ακόµα περισσότερο να ανταποκριθεί στις διεθνείς τιµές που διαµορφώνει η παγκόσµια αγορά. Εκπρόσωποι των Ηνωµένων Εθνών, καταγράφουν ένα έλλειµµα λιπασµάτων της τάξης των 2 εκατ. τόνων στην αφρικανική ήπειρο, όπου δραστηριοποιούνται ως επί το πλείστον µικρές αλλά πολλές αγροτικές εκµετταλλεύσεις, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την παραγωγή τροφίµων που καλύπτουν τις ανάγκες του µεγαλύτερου µέρους του πληθυσµού.
Μείωση της παραγωγικότητας
Η ισορροπία αυτή, µε το ενδεχόµενο µιας απότοµης µείωσης της παραγωγικότητας σε περιοχές του πλανήτη όπου υπάρχουν σηµαντικά ελλείµµατα αλλά και ισχυρή ζήτηση για τρόφιµα, έρχεται να επιβαρύνει περαιτέρω την εξαντληµένη παγκόσµια παραγωγή τροφίµων αλλά και να διαµορφώσει συνθήκες κοινωνικής αναταραχής, κάτι το οποίο φοβούνται πολύ σε κέντρα εξουσίας όπως είναι η Ευρώπη.
Οι µετρήσεις δείχνουν πως η παραγωγή τροφίµων στην Αφρική θα µπορούσε να περιοριστεί κατά 20% τους επόµενους µήνες (στο καλό σενάριο), κάτι που µεταφράζεται σε απώλειες της τάξης των 11 δισ. δολαρίων στην αλυσίδα παραγωγής τροφίµων. Οι αριθµοί αυτοί θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε 980 εκατ. ανθρώπους, κάτι που έχει κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους Αξιωµατούχους, αφού βλέπουν µια νέα ανθρωπιστική κρίση προ των πυλών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Οι αυξηµένες τιµές λιπασµάτων, αποτελούν εµπόδιο για όλους τους αγρότες ανά τον κόσµο, αλλά το βάρος είναι µεγαλύτερο για αγρότες του αναπτυσσόµενου κόσµου που έχουν λιγότερες χρηµατοδοτικές ικανότητες όσο υστερούν και σε επίπεδο οργάνωσης, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτές µε τον τρόπο που γίνεται στην Ευρώπη» αναφέρει Ευρωπαίος αξιωµατούχος στο Politico.
Φυσικά και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα πράγµατα είναι δύσκολα, µε χώρες όπως η Πολωνία να έχουν προχωρήσει σε επιδότηση της αγοράς λιπασµάτων προκειµένου να διατηρήσουν το παραγωγικό τους αποτύπωµα.
Η κρίση πλέον µεταφέρεται και στις προοπτικές της επόµενης εµπορικής περιόδου, αρχής γενοµένης των επερχόµενων φθινοπωρινών σπορών. «Εκτός από τις καιρικές προκλήσεις που είχαµε στην Ευρώπη όλο το καλοκαίρι, τα κόστη για τη λίπανση των καλλιεργειών, αναµένεται να επιβαρύνουν ακόµα περισσότερο τις ισορροπίες προσφοράς αγροτικών προϊόντων από την επόµενη χρονιά» αναφέρει δεύτερη πηγή από τις Βρυξέλλες στο Politico, το οποίο προχώρησε σε ένα εκτεταµένο ρεπορτάζ για την «κρίση λιπασµάτων» όπως περιγράφει την κατάσταση.
Πηγή (Πέτρος Γκόγκος – agronews.gr)
